Ndërsa kriza indiane e coronavirusit doli jashtë kontrolle muajin e kaluar, dhjetëra vende premtuan ndihmë.
Respiratorët, furnizimet me oksigjen dhe ilaçet antivirale filluan të mbërrinin javën e kaluar, ku shumë imazhe kanë treguar ndihma masive duke u shkarkuar në aeroportin e New Delhit, raporton cnn.
Ka vetëm një problem: për shumë ditë, pjesa më e madhe e ngarkesave ulej në hangarët e aeroportit ndërsa spitalet në tokë luteshin për më shumë ndihma, transmeton Telegrafi.
Punonjësit mjekësorë dhe zyrtarët lokal ende po raportojnë të njëjtat mungesa shkatërruese që kanë tensionuar sistemin e kujdesit shëndetësor për javë të tëra – duke ngritur pyetje, madje edhe midis donatorëve të huaj, se ku po shkojnë ndihmat.
Në një konferencë për shtyp të Departamentit të Shtetit të SHBA-së të premten, një reporter pyeti se ku shkojnë ndihmat amerikane, duke kërkuar “përgjegjësi për paratë e taksapaguesve”, sipas transkriptit të informimit. “A është duke u bërë ndonjë gjë për të kontrolluar se si po shpërndahen ndihmat që po dërgojmë?”, pyeti reporteri.
Qeveria indiane mohoi çdo vonesë të martën në mbrëmje, duke thënë se kishte instaluar një “mekanizëm të efektshëm” për shpërndarjen e ndihmës. Gati katër milionë artikuj të dhuruar, që përfshijnë 24 kategori, janë shpërndarë tashmë në 38 institucione të kujdesit shëndetësor në të gjithë vendin, njoftoi Ministria e Shëndetësisë së Indisë.
Por në terren, shumë autoritete shtetërore dhe lokale pretendojnë se ka pasur pak ose aspak komunikim nga qeveria qendrore sesi ose kur ata do t’i marrin ndihmat.
“Ne dërguam delegacione tek (qeveria) për qartësi në furnizimet me (oksigjen), ilaçe dhe vaksinim, por nuk morëm përgjigje të qartë nga qeveria”, tha Raghu Sharma, ministri i shëndetësisë i shtetit Rajasthan.
“Lidhur me importin ose ndihmën e huaj, asnjë informacion ose detaj i furnizimit nuk është ndarë me qeverinë e shtetit”, shtoi ai.
Qeveria qendrore ka “mbajtur shtetet në errësirë gjatë pandemisë”, shtoi ai, duke bërë thirrje për një “mjedis më transparent”.
Ministria e Shëndetësisë tha të martën se kishte shpërndarë ndihma në dy spitale në Rajasthan, në qytetet e Jodhpur dhe Jaipurit.
Ekzistojnë një numër arsyesh të mundshme për vonesën: burokracia e panevojshme, gabimi njerëzor ose protokolli që kërkon kohë. Por për ata që janë në terren, shpjegimet e tilla të mundshme kanë pak rëndësi; gjithçka që ata duan është që qeveria të ndërmarrë veprime më të shpejta dhe të marrin ndihmën në pavijonet e tyre , ku mijëra njerëz po vdesin çdo ditë.
India raportoi 382,315 raste të reja me coronavirus të mërkurën dhe 3,780 vdekje të lidhura me virusin, sipas Ministrisë së Shëndetësisë. Vendi tani ka regjistruar më shumë se 20.6 milionë raste që nga fillimi i pandemisë.
Mungesat e oksigjenit janë veçanërisht të theksuara në territorin New Delhit, i cili nuk prodhon oksigjenin e vet dhe mbështetet tek qeveria qendrore për të dërguar alokime nga prodhues dhe shtete të ndryshme.
“Është detyra e qeverisë të na sigurojë oksigjen”, tha Dr. S.C.L. Gupta, drejtori i Spitalit Batra në kryeqytetin New Delhi. Të paktën 12 pacientë, përfshirë një mjek, vdiqën në Spitalin Batra të shtunën pasi mbaroi oksigjeni.
Gupta tha që stafi i spitalit e kaloi ditën duke u thënë autoriteteve se kishin vetëm disa orë oksigjen; deri në fund, ata duhej të mbështeteshin në oksigjenin e siguruar nga familjet e pacientëve. “Pacientët po vdesin para nesh”, tha Gupta. “Më vjen keq që nuk mund t’ju kursejmë. Një makth logjistik”, shtoi ai.
Një problem i shpërndarjes i theksuar nga media indiane është thjesht se qeveria nuk kishte protokolle përpara se të merrte ndihmat dhe u desh të përpilonte së bashku udhëzimet për shpërndarjen dhe koordinimin.
Qeverisë iu deshën shtatë ditë për të krijuar një mekanizëm për shpërndarjen e furnizimeve në shtete, tha Ministria e Shëndetësisë në një njoftim për shtyp të martën. Ata filluan të punojnë për planin në 26 prill dhe lëshuan vetëm Procedurën e tyre Standarde të Operacionit (PSO) – udhëzime për mënyrën e shpërndarjes së ndihmës – më 2 maj.
Lirimi nuk përcaktonte se në cilën ditë duhet të fillojë shpërndarja e ndihmës. Në ato shtatë ditë, më shumë se 23 mijë indianë vdiqën nga COVID-19.
Edhe me këtë, procesi i shpërndarjes është kompleks, me vend për vonesa të mëtejshme.
Pasi ndihma arrin në Indi, ajo merret nga Shoqata e Kryqit të Kuq Indian, e cila punon ngushtë me qeverinë. Kryqi i Kuq punon me doganat për të miratuar mallrat, tha Ministria e Shëndetësisë, duke shtuar se doganat “po punojnë 24×7 për të gjetur dhe pastruar mallrat në mbërritje”.
Pasi të pastrohen, artikujt i dorëzohen ministrisë dhe një prodhuesi të produkteve të kujdesit shëndetësor në pronësi të qeverisë të quajtur HLL Lifecare, i cili merret me transportin e ndihmës në destinacionin përfundimtar.
Por është një ndërmarrje masive logjistike sepse “materialet nga jashtë vijnë aktualisht në numra të ndryshëm, specifikime dhe në kohë të ndryshme”, tha ministria në njoftimin e së martës. Një numër problemesh mund të lindin, tha ai “në shumë raste”, lloji ose numri i furnizimeve të ndihmës nuk përputhen me listën e inventarit të dhënë nga donatori i huaj.
Autoritetet atëherë duhet të humbin kohën e çmuar “pajtimin (mospërputhjet) në aeroport” ndërsa ndihma qëndron e papunë, sipas njoftimit. Vetëm kur dokumentet azhurnohen me detajet e sakta, autoritetet mund të ecin përpara me shpërndarjen.
India është një vend i stërmadh, në të cilin strehohen 1.3 miliardë njerëz dhe shumica e ndihmës së huaj po transportohet në New Delhi – që do të thotë që shumica e saj duhet të rishpërndahet në shtete të largëta. Ushtria është vendosur për të ndihmuar në këtë proces, me forcat ajrore që dërgojnë furnizime në qytete të ndryshme dhe gjithashtu bëjnë fluturime jashtë shtetit, transmeton Telegrafi.
Shtetet me ngarkesë të lartë të çështjeve, ose ato që janë qendra mjekësore rajonale, do të jepen përparësi, tha të martën Ministria e Shëndetësisë. Donacionet u ndahen gjithashtu shteteve me më pak burime ose atyre në zona të thella.
Është e paqartë sesa ndihmë është ende duke u përpunuar, por imazhet filluan të shfaqen këtë javë të furnizimeve që më në fund mbërrijnë në tokë.
Forca ajrore dërgoi të martën “grumbullin e parë” me 450 bombola oksigjeni nga Mbretëria e Bashkuar në Chennai, sipas autoritetit doganor të qytetit. Ndërkohë, 350 përqendrues oksigjeni nga Hong Kong janë dërguar të mërkurën në Mumbai.
Megjithatë, këto furnizime do të sigurojnë vetëm një lehtësim të vogël. Që nga e marta, Chennai kishte më shumë se 32 mijë raste aktive, ndërsa Mumbai kishte mbi 56 mijë. Spitalet në të dy qytetet janë aq të buruara dhe situata aq e tmerrshme sa pacientët po vdesin për dhjetëra.
Pacientët e dëshpëruar presin oksigjenin
Ndërsa qeveria përpiqet të marrë ndihmë të prapambetur për shtetet e dëshpëruara, ajo po punon gjithashtu për të rritur prodhimin e brendshëm të oksigjenit. Dhe në çdo hap, autoritetet federale kanë pretenduar se kanë furnizime të mjaftueshme për të përmbushur kërkesat e shteteve.
“Prodhimi (ditor) i oksigjenit në vend ishte 5,700 tonë metrikë (6,283 tonë) më 1 gusht, 2020, i cili tani është rritur në rreth 9,000 tonë metrikë (9,920 ton)”, tha një zëdhënës i Ministrisë së Shëndetësisë duke shtuar se kishte 50,000 tonë metrikë (55,115 ton) në rezervat e tepërta të oksigjenit.
Por mjekët, zyrtarët dhe pacientët e dëshpëruar tregojnë një histori krejt tjetër. Në një spital në Meerut, një qytet në Uttar Pradesh, një familje ka punuar gjatë gjithë kohës për t’u kujdesur për nënën e tyre 55-vjeçare në njësinë e kujdesit intensiv.
Në një moment, organet vitalet filluan të dështonin në mënyrë të rrezikshme; djemtë e saj ia pompuan kraharorin furishëm ndërsa familjarët vajtonin pranë shtratit. Një mjek ishte në gjendje të ndihmonte në stabilizimin e gruas – por më vonë, ajo përsëri u sëmurë. Këtë herë, ajo nuk mund të ringjallej; trupi i saj u la në spital për gati një orë para se të zhvendosej.
Të njëjtat skena po shfaqen në pothuajse çdo qytet të madh. Në New Delhi, situata është përkeqësuar aq keq sa Gjykata e Lartë e Indisë urdhëroi qeverinë qendrore të adresonte mungesat e oksigjenit atje deri në fund të së hënës.
Seanca të ngjashme janë zhvilluar në Gjykatën e Lartë në New Delhi. “A keni ndërmend të mbyllim sytë para njerëzit që po vdesin në Delhi?” gjykata i tha qeverisë qendrore të shtunën.
Disa autoritete shtetërore, gjithashtu, janë vënë nën kritika për trajtimin e tyre të krizës së oksigjenit. Një gjykatë e lartë në Uttar Pradesh kërkoi “masa të menjëhershme përmirësuese”, duke treguar raste specifike të pacientëve që vdisnin për shkak të mungesës së oksigjenit.
“Vdekja e pacientëve me Covid vetëm për mos furnizimin me oksigjen të spitaleve është një veprim kriminal dhe jo më pak se një gjenocid nga ata të cilëve u është besuar detyra për të siguruar prokurimin e vazhdueshëm dhe zinxhirin e furnizimit të oksigjenit të lëngshëm mjekësor”, tha gjykata.
Dy nga pesë impiantet e oksigjenit në vend të destinuara për spitalet e Delhit do të funksionojnë të mërkurën, tha Ministria e Shëndetësisë në Twitter. Qeveria ka në plan të krijojë 500 impiante në të gjithë vendin brenda tre muajsh, sipas një deklarate të ministrisë.
Këtë javë, disa nga këto furnizime me oksigjen po dërgohen në shtete të ndryshme të goditura rëndë, në atë që është quajtur “oksigjeni është luks”.
Por derisa të vijnë këto furnizime, qoftë nga burimet vendase, qoftë nga donatorë të huaj, pacientëve nuk u mbetet gjë tjetër veçse të presin, të tmerruar për jetën e tyre.